Jako�� �ycia

Zanieczyszczenia pot�guj� nasze problemy zdrowotne

Badania prowadzone na ca�ym �wiecie wykazuj� jednoznacznie, �e liczba ofiar �miertelnych z powodu spalin samochodowych wyra�nie przekracza liczb� ofiar wypadk�w. We W�oszech badania przeprowadzone przez WHO i W�osk� Narodow� Agencj� Ochrony �rodowiska wykaza�y, �e spaliny samochodowe s� przyczyn� co najmniej 4,7% wszystkich zgon�w ludzi powy�ej 30 roku �ycia i oko�o 30% zachorowa� uk�adu oddechowego u dzieci do 15. roku �ycia. "Spaliny samochodowe zabijaj� co roku we Francji, Szwajcarii i Austrii oko�o 20 tysi�cy os�b - to wnioski z bada� naukowych przeprowadzonych na uniwersytecie w Bazylei. To znacznie wi�cej ni� wynosz� starty spowodowane przez wypadki drogowe" (za "Dziennik Polski XI" 2000).

Zanieczyszczenia pochodz�ce z transportu znajduj� si� g��wnie w powietrzu. Ich wp�yw na zdrowie jest r�ny i zale�y od st�enia i sk�adu wdychanych substancji, kt�re cz�sto jest trudno zidentyfikowa� bez odpowiedniej analizy laboratoryjnej. Niekt�re efekty ekspozycji na zwi�zki chemiczne znajduj�ce si� w spalinach s� natychmiastowe, inne ujawniaj� si� kilka dni po kontakcie:

• tlenek w�gla (CO): ��czy si� z czerwonymi krwinkami i powoduje problemy oddechowe, sercowe, b�le i zawroty g�owy, nudno�ci oraz k�opoty ze wzrokiem;
• tlenki azotu (NOx): podra�niaj� drogi oddechowe i os�abiaj� system odporno�ciowy. Przyczyniaj� si� do wzrostu cz�stotliwo�ci atak�w astmy oraz zwi�kszaj� ryzyko infekcji p�uc u dzieci;
• w�glowodory (HC): powoduj� podra�nienia dr�g oddechowych i oczu, mog� by� rakotw�rcze;
• zwi�zki o�owiu (Pb): w du�ych dawkach powoduj� powa�ne zaburzenia neurologiczne (zatrucie o�owiem), jak r�wnie� zaburzenia wzrostu, wady nerek, anemi�. Jednak�e z powodu u�ycia benzyny bezo�owiowej ich zawarto�� w powietrzu stopniowo si� obni�a;
• ozon (O3): zmienia funkcje oddechowe, podra�nia oczy i p�uca, zw�aszcza u dzieci, nasila objawy astmy i chor�b serca;
• benzen: ma dzia�anie rakotw�rcze, negatywnie wp�ywa na centralny uk�ad nerwowy;
• drobiny py��w: transportuj� inne zanieczyszczenia w�glowodorowe do �luz�wki nosa i p�uc. Szczeg�lnie niebezpieczne s� dla ludzi cierpi�cych na astm� i choroby serca;

Najbardziej nara�eni

Niekt�rzy s� bardziej wra�liwi na te zanieczyszczenia, w szczeg�lno�ci dzieci, osoby starsze, kobiety w ci��y oraz ich jeszcze nienarodzone dzieci, ludzie z chorobami serca, astmatycy, a tak�e palacze. Negatywne konsekwencje zale�� od czasu ekspozycji na dzia�anie zanieczyszcze�: ludzie pracuj�cy na zewn�trz s� bardziej nara�eni ni� pracuj�cy wewn�trz budynk�w.